Al jaren probeer ik er achter te komen wat vrouwen met eetstoornissen met elkaar gemeen hebben. Met andere woorden waarin zit de rode draad. Ik ken mensen met eetstoornissen die een vreselijke jeugd hebben gehad, mensen met eetstoornissen die een geweldig goede jeugd hadden. Er waren mensen met hechte familiebanden en mensen met familiebanden als van los zand. Wat deze vrouwen echter allemaal gemeen hadden was dat ze zich een mislukkeling voelde. Ze voelden zich eenzaam en alleen. Allemaal hadden zij last van emotionele pijn.
Deze pijn probeerde ze te onderdrukken met eten of met niet eten. Het was alsof ze zichzelf ergens in hun leven waren kwijtgeraakt. Waarom zijn er überhaupt zoveel vrouwen die ontevreden zijn met hun lichaam? Vroeger was het mooi om mollig te zijn en ook nu nog zijn er culturen waarin mollige vrouwen meer aanzien genieten dan minder mollige. In vroegere tijden werd het vrouwelijke bewonderd en een vrouw werd gezien als een scheppende levenskracht van de aarde. Het symbool daarvan was een cirkel. Er zat dus geen begin en geen einde aan. Wat ronde vormen had was mooi. Na verloop van tijd veranderde op de een of andere manier deze zienswijze. Mollig was niet meer mooi en vrouwen werden niet meer gezien als de scheppende levenskracht met een verbondenheid met de natuur en de cycli. Vrouwen die deze verbondenheid nog wel probeerde te laten zien werden vermoord, in vierengedeeld of opgesloten in een inrichting.
Na verloop van tijd ontwikkelden vrouwen meer hun mannelijke dan hun vrouwelijke kant. Wat vergeten wordt is dat alles in ons universum gebaseerd behoord te zijn op polariteiten. In de Oosterse filosofieën heeft men het dan over Yin en Yang. Yin staat voor de vrouwelijke energieën en Yang voor de mannelijke oftewel respectievelijk voor het ontvankelijke, gevoelsmatige vrouwelijke en het energieke oplossingsgerichte mannelijke. Het is een noodzaak om beide aspecten in ons leven te integreren anders is er geen balans. In onze Westerse cultuur is er weinig of geen evenwicht meer tussen Yin en Yang. Er ligt veel te veel nadruk op prestaties en productief zijn. Met andere woorden doen is belangrijker dan zijn. Eetproblemen hebben over het algemeen te maken met een onevenwichtigheid tussen Yin en Yang. Vrouwen onderdrukken hun vrouwelijke kant. De mannelijke kant gaat domineren. Er wordt niet meer afgestemd op het innerlijk, op de vrouwelijke intuïtieve kant, we luisteren niet meer naar ons lichaam. Van oudsher leven vrouwen op intuïtie en emotie, maar zij raken deze kant van zichzelf steeds meer kwijt. Krijgen we toch te maken met onze gevoelens, dan schrikken we daarvan en is eten of niet eten een optie. Het is erg moeilijk naar je gevoelens te luisteren als je erge honger hebt en als je wel aan het eten bent dan geeft dat kortstondig opluchting, je hoeft dan even niet aan je gevoelens te denken.
Eetstoornissen zijn altijd op een bepaald moment begonnen. Meestal op een tijdstip dat ze een duidelijke functie hadden. Vrouwen met eetstoornissen zijn er echter nooit meer mee opgehouden. Zij maken geen onderscheid meer tussen fysieke of emotionele honger. Stel je eens voor dat je in een woeste rivier valt. Steeds weer ga je kopje onder en het einde lijkt nabij. Dat komt er een grote boomstam aandrijven waar je je aan vastklampt zodat je niet verdrinkt. Je komt aan in kalmer water en je kunt zelf naar de kant zwemmen, maar je durft de boomstam niet los te laten. In plaats dat deze boomstam je verder helpt, wordt het nu een voorwerp dat je remt. Je durft niet meer op je eigen kracht te vertrouwen. Je denkt dat je zult verdrinken als je de boomstam loslaat. Vrouwen met een eetstoornis doen precies hetzelfde. Eten of niet eten hielp ze met overleven en nu kunnen ze dit gedrag niet meer veranderen. Als je de problemen met eten wilt veranderen moet je er eerst achter zien te komen waarom je er ooit mee begonnen bent. Heeft iemand eenmaal dit inzicht gekregen dan kun je proberen de boomstam los te laten nadat je ontdekt hebt dat er ook andere vaardigheden zijn om te kunnen overleven. In eens kom je er achter dat je je zwemdiploma hebt en je de boomstam helemaal niet meer nodig hebt. Wat probeer je te compenseren als je eet of niet eet? Eten of niet eten leid je af van de werkelijke problemen waarmee je worstelt. Het leid je af van de angst om problemen onder ogen te zien. Je zit vast in een fase van ontkenning die je bij iedere verslaving tegenkomt. Alle verslavingsvormen zijn naar mijn gevoel niets anders dan een poging om gevoelens onder controle te houden. De drang om niet of te veel te eten is niet fysiek, maar emotioneel. Eten wordt gebruikt als een surrogaat voor iets anders. Niet eten kan ook te maken hebben met macht. Een goed voorbeeld daarvan zijn kinderen. Probeer die maar eens te laten eten als ze niet willen. Op deze manier kunnen zij macht uitoefenen op hun ouders. Later geeft het je macht over jezelf.
Hoe komt het toch dat wij met dorst makkelijker omgaan dan met eten. We drinken als we dorstig zijn en is dat gevoel over dan stoppen we doorgaans met drinken. Met eten schijnt dat niet te lukken.
Mensen met eetproblemen zijn vervreemdt van zichzelf. Ze weten niet meer wat ze willen of voelen en vullen deze leegte met eten of willen de controle houden en eten niet. Ze moeten leren weer vertrouwen in zichzelf te hebben, ze moeten af van het alom vertegenwoordigde minderwaardigheidscomplex. Ze stellen zich vaak vragen die niet van belang zijn zoals: Wat vinden anderen ervan als ik dit zou doen of hoe zullen ze reageren als ik dit zeg of wat vinden ze van mij? Ze moeten leren de knop om te draaien de vragen aan zichzelf anders te stellen: Hoe voel ik me bij wat anderen tegen me zeggen, wat is mijn reactie op wat anderen doen en wat vind ik van mijzelf? Vaak moeten ze leren nee te zeggen.
Het genezen van een eetstoornis kan lijken op het lopen in een doolhof. Soms loop je vast en moet je terug. Soms sla je linksaf terwijl rechtsaf korter was geweest. Het kan verwarrend en chaotisch zijn, doe het in je eigen tempo en accepteer dat er soms terugvallen zijn, wanneer de kern, de waarheid wel erg dichtbij komt. Heb je de kern gevonden ga daar dan mee aan de slag en leer nieuwe vaardigheden om met problemen, gevoelens en gedachten om te gaan.
Als vrouwen na het lopen van dit doolhof de uitgang in zicht krijgen en ze beter in hun vel gaan zitten en dus meer voor zichzelf gaan opkomen, beter gaan verwoorden wat ze voelen en meer bij zichzelf blijven, dan hebben ze hun gewicht niet meer nodig om anderen hun kracht te laten zien, om spreekwoordelijk meer gewicht in de schaal te leggen en kunnen ze stoppen met hun nutteloze diëten, die haar geremd hebben om haar eigen sterkte en kracht te ontdekken. Als je leert nee te zeggen tegen die dingen die je niet wilt, leg je persoonlijke grenzen aan. Daardoor groeit je eigenwaarde, omdat je in gaat zien dat je een persoon bent met een eigen persoonlijkheid. Je hoeft niet meer bang te zijn jezelf kwijt te raken in dingen die je helemaal niet wilt. Als je je eigen weg gaat bepalen heb je geen voedsel meer nodig om je gevoelens van weinig eigenwaarde, ongelukkig of ontevreden te zijn te onderdrukken.Je leert dan dat geluk niet in je lichaam zit, maar in je hart.
Casus 1
Een vrouw van 36 jaar is tijdens de zwangerschap van haar jongste kind heel veel aangekomen. Ze zegt: Ik was al niet één van de slankste maar nu! Ik voel me net een waggelend nijlpaard. Ik ben nu al 3 jaar bezig met lijnen, al kwam ik maar weer op mijn oude gewicht, maar zelfs dat lukt me niet. Ik heb het gevoel dat iedereen naar mij kijkt. Ik durf niet 1 gebakje te kopen, want dan denkt die verkoopster natuurlijk: je kunt wel zien wie dat op gaat eten. Dus koop ik er 6, want dan is het net alsof ik visite krijg. Als ik dan thuis kom wil ik er maar 1 eten, maar als ik eenmaal begin met eten, kan ik niet meer ophouden en eet ik ze alle 6 op. Dat compenseer ik dan weer met het avondeten, maar om 20.00 uur heb ik zo’n honger dat er weer van alles naar binnen gaat. Ik wil het niet, maar ik kan er geen weerstand aan bieden. Mijn man zegt dat het niet uitmaakt, dat hij van mij houdt om wie ik ben en niet om hoe ik eruit zie. Maar ik weet dat hij houdt van slankere vrouwen. Ik zie toch hoe hij naar andere slankere vrouwen kijkt! Sex wil ik ook niet meer, want dan zie je en voel je dat geblubber al helemaal. Nog een reden voor mijn man om bij mij weg te gaan. Zo volgt er een ware waterval van veronderstellingen en wanhoop. Bij navraag blijkt dat deze mevrouw tijdens haar eerste zwangerschap helemaal niet in die mate te zijn aangekomen. Tijdens de tweede zwangerschap was er echter van alles aan de hand. Ook de kraamtijd was niet zonder problemen. Samen met de homeopate wordt het pad teruggelopen en werd tijdens het eerste consult heel duidelijk waaruit de eetproblemen zijn ontstaan. Op de persoonlijkheid en op essentie wordt een middel voorgeschreven. Na 8 weken volgt een vervolgconsult en blijkt deze mevrouw geen enkele behoefte meer te hebben om zich te overeten. Ze is inmiddels 3 kg afgevallen. Er volgen nog 4 consulten verdeelt over ruim 1 jaar. In deze consulten wordt alleen maar gepraat en wordt er geen middel meer voorgeschreven. Na 1 jaar zit deze vrouw goed in haar vel, heeft ook andere problemen waar zij mee worstelde opgelost en is 9 kg lichter dan haar oorspronkelijke gewicht van voor haar laatste zwangerschap.
Aantal consulten: 6
Aantal middelen: 1
Behandelduur: 13 maanden
Deze mevrouw was een ‘makkelijke’ patiënt. Ze pikte dingen op en ging er mee aan de slag. Dat het ook anders kan gaan leest u in de volgende casus.
Casus 2
Een jonge vrouw van 24 jaar heeft afwisselend vreetbuien en uithongeringsfasen. In het verleden heeft zij een zelfmoordpoging ondernomen. Zij heeft een verschrikkelijke jeugd gehad, waar ik hier niet verder over wil uitweiden. Bij tijd en wijle heeft zij last van paniekaanvallen. 3 jaar geleden is zij opgenomen geweest in verband met een psychose. Zij heeft geen vrienden en wil geen contact meer met haar familie. Ze heeft een normaal postuur. Hetgeen deze jonge vrouw uitstraalt is wanhoop en totale frustratie. Ze zegt tijdens het consult verschillende malen: Ik leef niet, ik word geleefd”. Door mijn omgeving, door mijn eigen wisselende gemoedstemmingen waar ik alle controle over heb verloren”. ‘Ik weet ook niet meer of ik wel wil leven en als ik leef hoe ik dat dan moet doen”. “Ik weet niet meer wie ik ben of wie ik ben geweest en ook niet meer wie ik zou willen zijn”. Dit is ernstige pathologie en de prognose is minder rooskleurig dan bij de mevrouw van de eerste casus. 5 jaar lang blijft deze mevrouw op consult komen, waarvan het eerste jaar elke 3 weken. Samen met de homeopate beleeft zij diepe dalen, maar komt na 2 jaar eindelijk steeds een stapje hoger uit. Tergend langzaam treedt verbetering op. Ze wordt stabieler en ook haar eetpatroon wordt stabieler. Dan als na 4 jaar het einde in zicht lijkt te komen, krijgt zij na een middel, een enorme inzinking. Het lijkt erop alsof zij alles wat zij de afgelopen jaren heeft opgebouwd weer kwijt is. Deze inzinking duurt 4 weken en er is veelvuldig contact met de homeopate. Daarna wordt zij steeds sterker en sterker. Het is alsof het enorme dal iets heeft opgelost wat blokkeerde. Alsof zij tot in het diepste van haar ziel is gegaan. Nu na ruim 5 jaar is deze mevrouw sterk en onafhankelijk. Gaat op een normale manier met eten om. In niets lijkt zij meer op de vrouw die zij eens was. Zij heeft haar kracht gevonden en gaat op een totaal andere manier met problemen om. Ze peinst er niet meer over om conflicten uit de weg te gaan. Zij woont inmiddels samen en is in verwachting van haar eerste kind.
Behandelduur: 5 jaar en 3 maanden
Aantal middelen: 6
Aantal consulten: 56
