Primum Non Nocere

Primum Non Nocere (Als eerste zult gij niet schaden)

Deze uitspraak werd gedaan door Hippocrates (een onderdeel van de eed) en zou van toepassing moeten zijn op de gehele medische wereld.

In het verleden is de eed wat aangepast omdat een aantal artsen in sommige gevallen wel beschikbaar zijn om euthanasie of abortus te plegen. In deze eed staat o.a.: ”Ik zal mijn voorschriften geven naar beste weten en kunnen, tot welzijn van de patiënten en ik zal hen behoeden voor alles wat schadelijk en verkeerd is”.

Indien ik met name de huidige polypharmacie in ogenschouw neem, durf ik regelmatig te betwijfelen of dit onderdeel van de eed daadwerkelijk wordt gevolgd.
Oorspronkelijk vindt men in de tekst van Hippocrates: doe twee dingen: helpen en niet schaden.

Uiteindelijk is in de vertaling het woord helpen weggevallen en bleef primum non nocere over.

Ik kan mij voorstellen dat artsen regelmatig in dubio staan. In het NtvG mei 1986 staat een artikel van E.J.Ebels die uitlegt dat artsen niet meer kunnen kiezen tussen helpen en niet-schaden. Ebels stelt: “we kunnen niet meer kiezen tussen helpen en niet-schaden. De geneeskunde heeft haar onschuld verloren en zal die nooit herwinnen.

We weten dat onze huidige mogelijkheden tot helpen vaak het gevaar van schaden in zich hebben. Het is niet verwonderlijk dat dit patiënten (en artsen!) angst inboezemt. Dat lijkt een belangrijke factor waardoor patiënten (en artsen!), juist nu de geneeskunde begint wat te kunnen, zich van haar afwenden en hun heil zoeken bij allerlei geneeswijzen die het niet-schaden hoog in het vaandel voeren.

We kunnen niet kiezen tussen helpen en niet-schaden. We moeten helpen in het besef daarmee wellicht te schaden. De arts kan geen schone handen houden – want ook niet-handelen heeft zijn gevolgen.“

Later leest men: “Dat helpen niet gaat zonder gevaar voor schaden is echter niet een nieuw verworven inzicht. Als bewijs daarvoor besluit ik met een ander citaat uit de klassieke oudheid (zij het 500 jaar later dan Hippocrates), en wel uit de Gastritis van Ovidius: nil prodest quod non laedere possit idem: niets baat dat niet ook kan schaden.“

Ik denk zelf dat in deze voorbijgegaan wordt aan een aantal dingen. In de eerste plaats zou ik graag nog de volgende uitspraak (medisch jargon) die gemakshalve wordt vergeten, willen toevoegen, namelijk “In dubio abstine”, hetgeen betekent bij twijfel niets doen.

In de tweede plaats heb ik wat moeite met “de geneeskunde heeft haar onschuld verloren” Voorzover ik mij kan herinneren waren er genoeg behandelingen in de geneeskunde die in het geheel niet onschuldig waren. Te denken valt aan purgeren, aderlaten, kwik toedienen aan mensen met soa’s, trepanatie bij mensen die als krankzinnig werden beschouwd o.a mensen met het down syndroom of verstandelijke beperkingen) cauteriseren etc.etc.

Ook weten wij dat in vele gevallen en al tientallen jaren de arts/specialist aangestuurd dan wel beïnvloed wordt door de farmacie. Dit lijkt mij niet alleen zeer onwenselijk, maar zeker niet onschuldig.

Voor de rest wordt gesteld dat “mensen steeds vaker hun heil zoeken bij allerlei geneeswijzen die niet schaden hoog in het vaandel voeren”. Wat vergeten wordt is het woord helpen toe te voegen. Dus helpen en niet schaden. Het is waar dat helpen en niet schaden hoog in het vaandel staat in alternatieve geneeswijzen.

Het klopt dat mensen hun heil steeds vaker zoeken in wat we alternatieve of complementaire geneeswijzen noemen. Deze geneeswijzen zijn al eeuwen oud. Zowel in het verleden en helaas ook in het heden worden alternatieve geneeswijzen weggezet als kwakzalverij, ondanks enorme hoeveelheden positieve onderzoeken die er plaatsvonden en nog steeds plaatsvinden.*

In het verleden liep Semmelweis al tegen tunnelvisie aan. Het duurde jaren en jaren voordat alle artsen en andere zorgverleners die bij bevallingen aanwezig waren zich lieten overtuigen dat hygiëne, dus handen wassen en schone instrumenten gebruiken, kraamvrouwenkoorts kon voorkomen. Jammer, het had veel levens gespaard.

Het zou heel fijn zijn en de patiënt ten goede komen als het beste van meerdere geneeswijzen bij elkaar gebracht zouden kunnen worden en in samenwerking beoordeeld kan worden wat op dat moment de voorkeur geniet. Een combinatie van regulier en alternatief, alleen alternatief, alleen regulier.

De afgelopen jaren en zeker momenteel is er een jacht gaande op alternatieven behandelaars. Er wordt niet gekeken waarom mensen steeds vaker alternatieve behandelaars raadplegen en er wordt al helemaal niet of slechts beperkt gekeken wat daar dan de uitkomsten van zijn. Al het positieve wordt zoveel mogelijk uit de media gehouden en als er iets negatiefs voorvalt wordt dit breed uitgemeten, sterk uitvergroot en herhaaldelijk herkauwd.

De grote aanjager in dit alles is de Vereniging tegen de Kwakzalverij. In mijn ogen een clubje dat graag en bewust polariseert en alles afwijst wat maar enigszins afwijkt van het reguliere op basis van een zeer fundamentalistisch (rigide) beeld. Ik kan er helaas niets anders van maken.

Zowel in het reguliere medisch circuit als ook in het alternatieve lopen charlatans rond, waar je maar beter niet onder behandeling kunt gaan. Als er regulier iets mis gaat dan wordt daar kortstondig aandacht aan besteed of zelfs helemaal niet (zwarte lijst artsen)

Jaren heb ik de artikelen van Prof. Smalhout gelezen en in vele gevallen sloeg hij de spijker op de kop wanneer hij verwoordde wat er volgens hem mis was binnen het reguliere circuit.

Recentelijk ontstond er ophef over de neuroloog Jansen Steur. Het OM eiste 6 jaar cel tegen de voormalig neuroloog. Hij zou de gezondheid van 8 patiënten opzettelijk hebben benadeeld met ernstig letsel tot gevolg en in 1 geval zelfs tot de dood.

Er zou sprake zijn geweest van verkeerde diagnoses, waardoor mensen dachten dat zij ziek waren en schreef onnodig zware medicijnen voor. (NRC, artikel Sam de Voogt 17 mei 2016) In mijn ogen werd deze kwakzalver vreemd genoeg uiteindelijk hiervan vrijgesproken en veroordeeld voor verduistering, diefstal en valsheid in geschrifte.
Wat zou er gebeurd zijn als dit een behandelaar uit het alternatieve circuit was geweest?

Inmiddels wordt getracht alternatieve behandelaars te dwingen om nietszeggende informatie te geven op bijvoorbeeld hun websites. Zij mogen niet meer uitleggen wat waar voor gebruikt kan worden of wat een therapie zou kunnen betekenen voor mensen. Zij mogen dus niet meer informeren. Hetgeen daaraan ten grondslag ligt is het vermeende gebrek wetenschappelijk bewijs.

Graag breng ik dan naar voren dat slechts 12% van de reguliere behandelingen bewezen effectief is, 23% zou effectief kunnen zijn, in 8% van de gevallen dient er een afweging gemaakt te worden tussen voor en nadelen, 5% is hoogstwaarschijnlijk niet heilzaam, 3% is echt schadelijk en in effectief en in 50% is totaal onduidelijk wat de behandeling zal gaan doen.

Werking medicijnen nauwelijks bewezen

Dit houdt mijns inziens in dat de afwijzing van alternatieve geneeswijzen door bijvoorbeeld de VtdK omdat alternatieve geneeswijzen niet wetenschappelijk bewezen zijn kant noch wal raakt.

Ook wil ik graag de boeken van Peter Gotzsche “dodelijke medicijnen” en het boek van C.F. van der Horst “dodelijke leugens” patiënten en artsen misleid onder uw aandacht willen brengen.

Kortom alternatieve geneeswijzen zijn absoluut niet schadelijk tenzij beoefend door iemand die geen kennis van zaken heeft, regulier volkomen afwijst ook als het nodig is dat de patiënt zich tot een arts moet richten om zich te laten behandelen of onderzoeken, omdat zij een tunnelvisie hebben ontwikkeld t.a.v. alternatieve geneeswijzen (zoals dat bij de VtdK omgekeerd aanwezig is) en totaal niet medisch onderlegd is.

Tot slot: eens las ik een stelling waar misschien, al is het maar een klein beetje , grond van waarheid is zit

“Wetenschap is gebaseerd op geloof.
Als de uitkomst van een studie of een experiment
overeenkomt met het geloof van de wetenschapper,
dan wordt het beschouwd als bewijs.
Als het niet strookt met wat de wetenschapper gelooft,
wordt het afgedaan als toeval”.

*
Het geheugen van water – Jacques Benveniste
Water Memory (Documentary of 2014 about Nobel Prize laureate Luc Montagnier)
Characterization of the structure of ultra dilute sols with remarkable biological properties
Volledig tijdschrift gewijd aan ‘het geheugen van water’
Domains of Water Molecules Provide Mechanisms of Potentization in Homeopathy
Fundamenteel Onderzoek
Thanks for the memory – The Guardian
Randomised controlled trial of homoeopathy versus placebo in perennial allergic rhinitis with overview of four trial series.
Observationele klinische studies

Randomised controlled trial of homoeopathy versus placebo in perennial allergic rhinitis with overview of four trial series
Taylor, M., Reilly, D., Llewellyn-Jones, R., McSharry, C., Aitchison, T. Britisch Medical Journal 2000; 321 p. 4716.

Onderzoek bij 51 patiënten met hooikoorts. Conclusie: eerdere bevindingen dat homeopathische verdunningen beter werken dan placebo worden bevestigd.
Lewith e.a kon deze bevindingen niet bevestigen (BMJ 2002;324:520).

Het onderzoek van Ennis
Histamine dilutions modulate basophil activation
Inflamm Res. 2004 May;53(5):181-8. Epub 2004 Apr 21
PubMed 15105967

Position Paper / Homeopathie en Wetenschappelijk Onderzoek
Pharmacologist Madeleine Ennis Admits; “Homeopathy, There Is Something Going On There”
Flow-cytometric analysis of basophil activation: inhibition by histamine at conventional and homeopathic concentrations.
Homeopathy as replacement to antibiotics in the case of Escherichia coli diarrhoea in neonatal piglets

NB.:
Sterke verdunningen komen ook in andere wetenschappen voor
(parasitologie, fysiologie, immunologie)

Parasitologie
In het Nieuwsblad van het Noorden van 07-09-1990 kreeg Peter Bügel (psycholoog en publicist) weer eens de gelegenheid flink uit te halen naar de homeopathie. Daar kwamen verschillende reacties op. Onder andere de volgende van prof. dr. A.B. Stam, emeritus hoogleraar medische parasitologie:

Wat betreft het betoog van dhr. Bügel in deze krant, dat de lage concentraties van homeopathische middelen niet zouden kunnen werken, dit is onzin. Uit eigen ervaring weet ik dat bij plantenweefselkweek bepaalde elementen noodzakelijk zijn en zelfs werken in verdunningen van 0,000000000000000001 gram (17 nullen achter de komma) per liter water.

Mannetjes van bepaalde nachtvlinders kunnen de geurstoffen van het wijfje ruiken tot op minstens 3 kilometer afstand. Hoeveel moleculen geurstof bevat 1 m3 lucht dan nog?

Prof. Stam vervolgt zijn betoog met iets te zeggen over acupunctuur en het placebo-effect, en hij besluit met: Ik ben het dan ook geheel met Bügel eens dat het wetenschappelijk denken in de geneeskunde moet worden bevorderd. Hijzelf bewijst hoeveel daaraan ontbreekt.

Fysiologie en immunologie
Dermatoloog dr. Jaap de Leeuw in het Tijdschrift Homeopathie van juli 1989:
Effecten van zeer kleine hoeveelheden stof zijn ook bekend in de fysiologie, denk aan enzymen die werkzaam kunnen zijn in verdunningen van 10 tot de macht 6, vergelijkbaar met homeopathische verdunningen.

Ook in de immunologie is het bekend dat bij patiënten met een allergie tijdelijk een toestand is op te wekken waarin de patiënt niet allergisch reageert (immuuntolerantie), juist met een zeer kleine hoeveelheid van de stof waarvoor hij allergisch is.

bron foto: wikipedia.nl
Deel dit artikel op..
Dit bericht is geplaatst in Artikelen P met de tags , , , , . Bookmark de permalink.